Σπιράλ θανάτου μισθών ακρίβειας

Δισεκατομμύρια καταναλωτές σε όλο τον κόσμο βλέπουν ότι οι υψηλότερες τιμές του πετρελαίου εισχωρούν στο κόστος ζωής και στους μισθούς.  

Το γέμισμα της δεξαμενής αερίου σύντομα αρχίζει να κοστίζει περισσότερο όταν οι τιμές του αργού ανεβαίνουν, όπως και τα αεροπορικά εισιτήρια, αλλά το υψηλότερο κόστος ενέργειας ενισχύει επίσης τις τιμές για όλα τα προϊόντα στα ράφια των καταστημάτων.  Οι εργαζόμενοι αναζητούν υψηλότερους μισθούς για να αντισταθμίσουν την απώλεια στην αγοραστική τους δύναμη.

 Αυτά είναι που οι οικονομολόγοι αποκαλούν δευτερογενή αποτελέσματα και μπορούν με τη σειρά τους να αυξήσουν περαιτέρω τις τιμές.  Εάν αυτή η ανατροφοδότηση είναι μεγάλη και διαρκής, θα μπορούσε να προκύψει ένα σπιράλ αλληλοεξόντωσης  μισθού-τιμής, με την αύξηση των μισθών και τον πληθωρισμό να αυξάνονται για παρατεταμένη περίοδο.

 Όπως δείχνει το Διάγραμμα της Εβδομάδας, όταν ο συνολικός πληθωρισμός είναι ήδη υψηλός, όπως συμβαίνει τώρα, οι μισθοί τείνουν να αυξάνονται περισσότερο ως απάντηση σε ένα σοκ στην τιμή του πετρελαίου.  Αυτό το εύρημα, που βασίζεται σε μελέτη 39 ευρωπαϊκών χωρών, μπορεί να αντανακλά ότι οι άνθρωποι είναι πιο πιθανό να αντιδράσουν στις αυξήσεις των τιμών όταν ο υψηλός πληθωρισμός διαβρώνει εμφανώς το βιοτικό επίπεδο.

Όσο μεγαλύτερες είναι οι δευτερογενείς επιπτώσεις, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος μιας διαρκούς σπείρας μισθού-τιμής μέσω ενός βρόχου ανάδρασης μεταξύ μισθών και τιμών.  Εάν είναι μεγάλες και διαρκείς, οι διαταραχές της τιμής του πετρελαίου θα μπορούσαν να τροφοδοτήσουν επίμονες αυξήσεις του πληθωρισμού και τις προσδοκίες για τον πληθωρισμό, οι οποίες θα πρέπει να αντιμετωπιστούν με μια απάντηση στη νομισματική πολιτική.

 Όπως δείχνει το διάγραμμά μας, ο κίνδυνος μιας τέτοιας δυναμικής τείνει να είναι μεγαλύτερος όταν ο συνολικός ρυθμός πληθωρισμού είναι ήδη υψηλός.  Για παράδειγμα, οι μισθοί αυξάνονται κατά 0,4 τοις εκατό όταν ο υποκείμενος πληθωρισμός είναι υψηλότερος από 4 τοις εκατό, ένα χρόνο μετά από μια αύξηση 10 τοις εκατό στις τιμές του πετρελαίου.

 Όταν ο συνολικός πληθωρισμός είναι υψηλότερος, οι άνθρωποι τείνουν να είναι πιο προσεκτικοί στις αυξήσεις των τιμών  και να αναζητούν υψηλότερους μισθούς για τις αυξήσεις των τιμών του πετρελαίου.  Ωστόσο, οι διαφορές μεταξύ περιόδων υψηλού και χαμηλού πληθωρισμού περιορίζονται το δεύτερο έτος.  Αυτά τα αποτελέσματα μεταδίδουν δύο μηνύματα για την τρέχουσα κατάσταση, το ένα ανησυχητικό και το άλλο καθησυχαστικό.

 Ανησυχητικό είναι το πώς ο τρέχων υψηλός πληθωρισμός θα μπορούσε να αυξήσει τον κίνδυνο οι τιμές της ενέργειας να προκαλέσουν σημαντικές δευτερογενείς επιπτώσεις και μια διαρκή αύξηση του πληθωρισμού, η οποία περιλαμβάνει την αύξηση των προσδοκιών για τον πληθωρισμό.  Για να αποτρέψουν έναν τέτοιο κίνδυνο, οι κεντρικές τράπεζες θα πρέπει να ανταποκριθούν αποφασιστικά.

 Αυτό που είναι καθησυχαστικό είναι ότι το διάγραμμα δείχνει ότι ακόμη και σε περιβάλλον υψηλού πληθωρισμού, οι μισθοί σταθεροποιήθηκαν μετά από ένα χρόνο αντί να συνεχίσουν να αυξάνονται με σταθερό ρυθμό.  Με άλλα λόγια, υπήρξε μισθολογικό επίπεδο αλλά όχι αύξηση πληθωρισμού μισθών.

 Στο βαθμό που οι κεντρικές τράπεζες παραμένουν επαρκώς σε επαγρύπνηση, ο τρέχων υψηλός πληθωρισμός θα μπορούσε να προκαλέσει υψηλότερη αύξηση των μισθών για το κόστος ζωής από το συνηθισμένο, αλλά δεν χρειάζεται να μεταμορφωθεί σε μια διαρκή αύξηση του πληθωρισμού.