Απόψε ξανά αυτοσχεδιάζουμε

Κανονικά μια κεντρική τράπεζα θα σφίξει τη νομισματική πολιτική όταν μια οικονομία υπερθερμαίνεται και θα σταματήσει ή θα επιβραδύνει τις αυξήσεις των επιτοκίων όταν αρχίσει να κρυώνει.  

Όμως, για πρώτη φορά από τη δεκαετία του 1980, η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ αυξάνει τα επιτόκια εν μέσω επιβράδυνσης της οικονομίας.

 Η Fed άργησε να αντιδράσει στον αυξανόμενο πληθωρισμό, επιμένοντας ότι τα ζητήματα της εφοδιαστικής αλυσίδας στον απόηχο της πανδημίας του κορωνοϊού ήταν μόνο «παροδικά».  Αν και οι τιμές άρχισαν να αυξάνονται τον Μάρτιο του 2021, η Fed άρχισε να αυξάνει τα επιτόκια μόλις ένα χρόνο αργότερα, πρώτα κατά 25 μονάδες βάσης, στη συνέχεια 50 και, κατά τις τρεις τελευταίες συνεδριάσεις, κατά 75 μονάδες βάσης - ουσιαστικά κινήσεις έκτακτης ανάγκης.

 Έχουν περάσει τώρα 19 μήνες από τότε που ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ ήταν για τελευταία φορά κοντά στο στόχο της Fed στο 2%.  Το κόστος των τροφίμων, του φυσικού αερίου και των καταλυμάτων έχει αυξηθεί δραματικά και τον Ιούνιο ο δείκτης τιμών καταναλωτή (CPI ) έφτασε στο 9,1%, το υψηλότερο των τελευταίων 40 ετών.

 Ο πληθωρισμός πέφτει, η Fed εξακολουθεί να είναι επιθετική

 Παρά τις ενδείξεις ότι ο πληθωρισμός μπορεί τώρα να έχει κορυφωθεί – ο ΔΤΚ υποχώρησε στο 8,3% τον Αύγουστο – η Fed λέει ότι θα συνεχίσει να αυξάνει τα επιτόκια μέχρι να εξημερωθεί το θηρίο του πληθωρισμού.

 Η συνεχιζόμενη επιθετική στάση της Fed και οι κατηγορίες ότι βρίσκεται πίσω από την καμπύλη, έχουν πυροδοτήσει ανησυχίες ότι τα μέτρα θα μπορούσαν να οδηγήσουν την οικονομία των ΗΠΑ σε ύφεση.

 «Η αλήθεια είναι ότι κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος πόσο ξεκάθαρη και παρούσα είναι μια επικίνδυνη ύφεση στις ΗΠΑ», δήλωσε στη DW ο Daragh Maher, επικεφαλής έρευνας για την Αμερική στην τράπεζα HSBC.  «Όμως, όσο πιο επίμονος αποδεικνύεται ο πληθωρισμός, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος ύφεσης».

 Ο Μάχερ πρόσθεσε ότι η ασθενέστερη ανάπτυξη δεν ήταν «αποδεκτή παρενέργεια αυτής της μάχης για τον πληθωρισμό», αλλά μάλλον «ένα απαραίτητο στοιχείο».

 Πράγματι, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής φοβούνται την προοπτική του στασιμοπληθωρισμού: τον συνδυασμό της στασιμότητας της οικονομικής ανάπτυξης και του επίμονα υψηλού πληθωρισμού που παρατηρήθηκε στη δεκαετία του 1970 και στις αρχές της δεκαετίας του '80.

Η Fed έχει λίγες επιλογές

 Ορισμένοι αμφισβήτησαν εάν η τρέχουσα προσέγγιση της Fed είναι παρόμοια με το 1979, όταν ο πρόεδρος της Federal Reserve Paul Volcker συνέτριψε τον πληθωρισμό με μια σειρά ιστορικών αυξήσεων των επιτοκίων, αλλά πυροδότησε μια διετή ύφεση, κατά την οποία το ποσοστό ανεργίας στις ΗΠΑ έφτασε το 10%.

 Οι χρηματοπιστωτικές αγορές έχουν τώρα τιμολογηθεί σε μια τέταρτη διαδοχική αύξηση των επιτοκίων κατά 75 μονάδες βάσης τον Νοέμβριο, με ορισμένους αναλυτές να προβλέπουν περισσότερα στο μέλλον.

 "Πιστεύω ότι το 75 είναι το νέο 25 έως ότου κάτι σπάσει και τίποτα δεν έχει σπάσει ακόμα", δήλωσε στο Bloomberg News ο Bill Zox, διαχειριστής χαρτοφυλακίου στην Brandywine Global Investment Management, προσθέτοντας ότι πιστεύει ότι η Fed δεν είναι πουθενά κοντά σε μια παύση ή μια περιστροφή. .

 Θα μπορούσαν περισσότερες αυξήσεις επιτοκίων να προκαλέσουν αστάθεια στην αγορά;

 Οι προειδοποιήσεις για περαιτέρω αυξήσεις επιτοκίων έγιναν εντονότερες αυτή την εβδομάδα, πρώτα από τον βετεράνο αναλυτή της αγοράς Ed Yardeni, ο οποίος είπε ότι η σύσφιξη ήταν ένα αμβλύ εργαλείο που κινδύνευε να αποσταθεροποιήσει τις χρηματοπιστωτικές αγορές.

 «Όταν έχετε επίσης QT2 [ποσοτική σύσφιξη] και ένα δολάριο στα ύψη, υπάρχουν πολύ περιοριστικές νομισματικές εξελίξεις», δήλωσε ο Yardeni στο Bloomberg News.  «Πιστεύω ότι έχουν ακόμη μια αύξηση επιτοκίων τον Νοέμβριο και αυτό θα είναι επειδή το ζήτημα της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας θα εμφανιστεί ως πρωταρχικό μέλημα».

 Σημάδια ευπάθειας έχουν ήδη παρατηρηθεί σε ευρωπαϊκές τράπεζες όπως η Credit Suisse και από την πτώση της βρετανικής λίρας, η οποία ανάγκασε την κεντρική τράπεζα του Ηνωμένου Βασιλείου να παρέμβει στην αγορά ομολόγων για να προστατεύσει τα συνταξιοδοτικά ταμεία της χώρας.

Οι αυξήσεις των επιτοκίων στη Δύση πλήττουν τον αναπτυσσόμενο κόσμο

 Τα Ηνωμένα Έθνη έχουν επίσης λάβει θέση για το θέμα, προειδοποιώντας τη Δευτέρα ότι οι αυξήσεις των επιτοκίων από τα πλουσιότερα κράτη του κόσμου κινδυνεύουν από μια οδυνηρή παγκόσμια ύφεση που θα έπληττε περισσότερο τις αναπτυσσόμενες χώρες.

 Η Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Εμπόριο και την Ανάπτυξη (UNCTAD) είπε ότι η νομισματική σύσφιξη από τη Fed, μαζί με την Τράπεζα της Αγγλίας και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, ήταν ένα «ασύνετο στοίχημα» που θα μπορούσε να αποβεί επικίνδυνα.

 Η UNCTAD ανέφερε ότι ο λόγος για τον υψηλό πληθωρισμό ήταν λιγότερο η υπερβολική ζήτηση για αγαθά και υπηρεσίες και περισσότερο τα παρατεταμένα εμπορικά ζητήματα, μαζί με την αύξηση των τιμών των τροφίμων και της ενέργειας.

 Ο Maher της HSBC σημείωσε πώς η επιθετική στάση της Fed έκανε τους παγκόσμιους επενδυτές να αναζητήσουν ένα ασφαλές καταφύγιο στο δολάριο.

 Το αμερικανικό νόμισμα ενισχύθηκε έναντι των περισσότερων άλλων νομισμάτων το περασμένο έτος, γεγονός που επιδείνωσε τον πληθωρισμό στον υπόλοιπο κόσμο καθώς πολλά αγαθά, συμπεριλαμβανομένου του πετρελαίου, τιμολογούνται σε δολάρια.

 «Η υπερβολική νομισματική αδυναμία μπορεί, με τη σειρά της, να δημιουργήσει άλλες πιέσεις, για παράδειγμα στις εισαγωγές», είπε ο Maher.  «Οι χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ευρώπης, έχουν δει επιδείνωση των εμπορικών ισοζυγίων», ενώ ο πληθωρισμός παραμένει πεισματικά υψηλός, κάτι που θα μπορούσε να σημαίνει «περισσότερες αυξήσεις επιτοκίων, ακόμη και όταν ο πληθωρισμός επιβραδύνεται», πρόσθεσε.

Πηγή : Deutsche Welle

 Επιμέλεια: Ashutosh Pandey