Λαβρόφ ο "παρείσακτος "

Η ετήσια συνάντηση του σημαντικότερου ευρωπαϊκού οργανισμού ασφαλείας ξεκίνησε την Πέμπτη με έναν μεγάλο απόντα - τον Ρώσο υπουργό Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ. Ο επικεφαλής διπλωμάτης της Μόσχας υπόκειται σε κυρώσεις της ΕΕ, γι' αυτό και η διοργανώτρια Πολωνία του αρνήθηκε την είσοδο.

 Πρόκειται για ένα ηχηρό χαστούκι για τη Ρωσία και όχι χωρίς κίνδυνο για το μέλλον του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ). Εξάλλου, μετά τον αποκλεισμό της Ρωσίας από το Συμβούλιο της Ευρώπης και το G-8 και την κατάρρευση του Συμβουλίου Νατο-Ρωσίας, ο οργανισμός των 57 χωρών είναι το τελευταίο φόρουμ στο οποίο Ανατολή και Δύση μπορούν να συζητήσουν τα βασικά ζητήματα ασφάλειας στην ευρωπαϊκή ήπειρο.

Ωστόσο, θα ήταν λάθος να κατηγορήσουμε την Πολωνία για την αντιδιπλωματική αποπομπή του Λαβρόφ. Το σημερινό κτύπημα είναι η λογική συνέπεια της καταστροφικής ρωσικής συμπεριφοράς που έχει ως στόχο την αποδυνάμωση του ΟΑΣΕ εδώ και χρόνια. Η Ρωσία έχει παραβιάσει όλες τις βασικές αρχές στις οποίες δεσμεύτηκαν τα μέλη του οργανισμού αυτού μετά τον Ψυχρό Πόλεμο. Σε αυτές περιλαμβάνονται ο σεβασμός της δημοκρατίας, ο σεβασμός των πολιτικών ελευθεριών και το απαραβίαστο των κρατικών συνόρων.

Ένας υφέρπων θάνατος ελλοχεύει

Δεν ήταν μόνο η εισβολή στην Ουκρανία που κατέστησε σαφές ότι η Ρωσία έχει τοποθετηθεί πολύ έξω από αυτή την ευρωπαϊκή κοινότητα αξιών. Ήδη πέρυσι, για παράδειγμα, η Μόσχα αρνήθηκε στον ΟΑΣΕ να παρακολουθήσει επαρκώς τις εκλογές της Δούμας, παρόλο που η επαλήθευση των δημοκρατικών προτύπων αποτελεί μέρος των βασικών δραστηριοτήτων του ΟΑΣΕ. Ο λόγος είναι σαφής - οι ξένοι παρατηρητές θα γίνονταν μάρτυρες μιας φάρσας. Η Ρωσία υπονομεύει επίσης τον οργανισμό μπλοκάροντας τον προϋπολογισμό του και απειλώντας να μην ανανεώσει τις ειρηνευτικές αποστολές. Ο ΟΑΣΕ κινδυνεύει έτσι να υποστεί έναν έρποντα θάνατο.

Στο πλαίσιο του επιθετικού πολέμου κατά της Ουκρανίας - που αποτελεί θεμελιώδη παραβίαση της ιδέας αυτού του οργανισμού ασφαλείας - η απέλαση του Λαβρόφ είναι η κατάλληλη κύρωση. Φυσικά, ο ΟΑΣΕ δεν χρειάζεται ως κλαμπ άψογων δημοκρατιών, αλλά ως φόρουμ στο οποίο επιτρέπεται να συγκρουστούν οι συγκρούσεις συμφερόντων. Αυτό σημαίνει οτι καθόμαστε στο ίδιο τραπέζι με τους πολιτικούς μας αντιπάλους.

Αλλά δεν θα υπήρχε εποικοδομητικός διάλογος στην πολωνική πόλη Λοτζ ούτως ή άλλως. Ο Λαβρόφ είναι ένας βετεράνος που λέει κάθε τραγελαφικό προπαγανδιστικό ψέμα στα μικρόφωνα χωρίς να κουνάει το μάτι και αφήνει τις δυτικές νουθεσίες να αναπηδούν πάνω του. Ταυτόχρονα, δεν ανήκει στον στενό κύκλο του καθεστώτος του Κρεμλίνου. Για παράδειγμα, υπάρχουν ενδείξεις ότι ο Πούτιν δεν τον ενημέρωσε για την απόφασή του να εμπλακεί στον πόλεμο. Ως εκ τούτου, αν θέλετε να πετύχετε κάτι στη Μόσχα, είναι προτιμότερο να μιλήσετε με ανθρώπους του στενότερου κύκλου του προέδρου. Για παράδειγμα, οι ΗΠΑ πραγματοποίησαν πρόσφατα μια διακριτική συνάντηση με τον επικεφαλής της ρωσικής υπηρεσίας εξωτερικών πληροφοριών, έναν παλιό σύντροφο του Πούτιν.

Το αρμόδιο υπουργείο του Λαβρόφ, από την άλλη πλευρά, στερείται αξιοπιστίας ως συνομιλητής. Ένα σκάνδαλο στις αρχές αυτής της εβδομάδας το κατέδειξε για άλλη μια φορά: Αμερικανοί και Ρώσοι διπλωμάτες ήθελαν να καθίσουν στο Κάιρο για να διαπραγματευτούν τον έλεγχο των εξοπλισμών, αλλά η Μόσχα ακύρωσε τη συνάντηση σε σύντομο χρονικό διάστημα. Προφανώς, οι σκληροπυρηνικοί στο Κρεμλίνο άσκησαν βέτο την τελευταία στιγμή.

Ο ΟΑΣΕ βρίσκεται σε κρίση, αλλά δεν είναι παρωχημένος

Επομένως, ο ΟΑΣΕ μπορεί να τα βγάλει πέρα χωρίς μια θεατρική αλλά ανούσια εμφάνιση του Λαβρόφ. Οι συνομιλίες με το καθεστώς Πούτιν δεν θα πρέπει να διακοπούν, αλλά δεν θα πρέπει να του προσφερθεί μια μεγάλη σκηνή για τα ψεύτικα μηνύματά του. Παρ' όλα αυτά, η Μόσχα εκπροσωπείται στο Λοτζ, απλώς με μια λιγότερο υψηλόβαθμη αντιπροσωπεία. Η παραμονή της Ρωσίας στον οργανισμό είναι σίγουρα το σωστό.

Θεωρητικά, θα ήταν δυνατόν να αποβληθεί ένα μέλος για σοβαρές παραβιάσεις των καθηκόντων του, όπως συνέβη με τη Γιουγκοσλαβία το 1992. Όμως, ως φόρουμ που προσπαθεί να ενσωματώσει τη Ρωσία στην πολιτική ασφάλειας, ο ΟΑΣΕ δεν έχει βρει την κατάλληλη στιγμή. Ομολογουμένως, ένας πραγματικός διάλογος, πολύ περισσότερο όσον αφορά τον πόλεμο στην Ουκρανία, είναι προς το παρόν εντελώς αδύνατος. Αλλά μια μέρα στο απώτερο μέλλον, θα υπάρξουν ευκαιρίες να συζητήσουμε με τη Μόσχα για μια νέα αρχιτεκτονική ασφάλειας για την Ευρώπη. Ας ελπίσουμε ότι μια αιματηρή παραφροσύνη του επιπέδου για το οποίο ευθύνεται η Ρωσία στην Ουκρανία μπορεί να αποτραπεί στο μέλλον με μια τέτοια ειρηνευτική τάξη.

Πηγή: https://www.nzz.ch/