‘‘ Ακούμε μα δεν βλέπουμε’’

Ο μέσος άνθρωπος σήμερα δεν μπορεί με κανέναν τρόπο να διαβάσει ούτε ένα άρθρο σε μια εφημερίδα , ούτε ένα βιβλίο, ακόμα και στο ίντερνετ. Δεν έχει την υπομονή πλέον να επικεντρώσει την προσοχή του και αρέσκεται στην αποδοχή των πληροφοριών από αυτά που μπορεί μόνον η ακοή του να συλλέξει. 

Η αδυναμία συγκέντρωσης  είναι αισθητή παντού, αφού αυτή απαιτεί χρόνο , παράλληλα δε , επειδή πρέπει να ενεργοποιηθεί και η κριτική σκέψη πράγμα που μάλλον θεωρείται πολύ κουραστικό σήμερα. 

Όταν παλαιότερα τα νέα τα μαθαίναμε  από τις εφημερίδες, οι άνθρωποι κατανάλωναν ολόκληρα απογεύματα για να διαβάσουν  το τύπο της εποχής , επειδή μάλιστα δεν υπήρχε και η τηλεόραση  αυτή ήταν  μία αγαπημένη απασχόληση . Μπορούσε κανείς να περνάει το χρόνο του ευχάριστα και χωρίς να το καταλαβαίνει εποικοδομητικά. 

Όταν προσλαμβάνεις μία πληροφορία διαβάζοντας την , εκείνη τη στιγμή δεν λειτουργεί μόνον η όραση αλλά υποχρεωτικά ενεργοποιείται και ο εγκέφαλος , ο όποιος δεχόμενος το ερέθισμα της πληροφορίας την αναλύει αυτοστιγμή. Αυτό κουράζει , κανείς δεν θέλει να σκέφτεται κανείς δεν θέλει να κουράζει το μυαλό του πλέον . Η αναλυτική σκέψη έχει καταντήσει ο αποδιοπομπαίος «τράγος» και δεν γίνεται πλέον αποδεκτή από την κοινωνία σήμερα. 

Αντίθετα όταν η προσλαμβάνουσα πληροφορία γίνεται μέσω της ακοής ,  δεν υπάρχει ο απαραίτητος χρόνος για να μπορέσει κανείς , πλην ελαχίστων βέβαια , να εξετάσει την αληθοφάνεια του γεγονότος. Χαρακτηριστικό είναι ότι στην τηλεόραση δημιουργείται το εξής παράδοξο , ακούς με την πληροφορία αλλά συγχρόνως η όραση σου είναι απασχολημένη και με την εικόνα, αυτό από μόνο του αποσπά την προσοχή από την κυρίως πληροφορία την οποία «φιλτράρει» τρόπο τινα η όραση  . Τελικά έχεις αποκομίσει μόνο ένα μέρος της πληροφορίας την οποία γρήγορα μπορεί και να ξεχάσεις, επιπροσθέτως δε  μπορεί να έχεις αντιληφθεί τελείως λανθασμένα την ίδια την πληροφορία ή ακόμα χειρότερα όπως θέλουν να σου την μεταδώσουν. Κακώς χαρακτηρίζεται η τηλεόραση ως δέκτης, στην ουσία είναι ένας πομπός και ο δέκτης είναι ο παθητικός τηλεθεατής.

Σε καμία περίπτωση δεν θα ήθελα να παραπέμψω σε μία συνωμοσιολογία , παρόλα αυτά όμως δεν μπορεί κανείς να αρνηθεί ότι αυτού του είδους η μετάδοση των πληροφοριών μπορεί να εξυπηρετεί  και κάποιους. Μαθαίνοντας όμως  καταυτόν τον τρόπο να επεξεργαζόμαστε την μασημένη τροφή , αρνούμαστε να λειτουργήσουμε με γνώμονα την αναλυτική κριτική και την ορθολογική σκέψη  , λειτουργώντας τελικά ως ένα είδους πολιτισμικού «απορριμματοφόρου».  

Το διαδίκτυο έκανε καλό ως προς την ποσότητα παροχής πληροφοριών και οπωσδήποτε την ταχύτητα με την οποία μπορείς να περισυλλέξεις αυτές, αυτό όμως έχει κάνει και ένα κακό , ότι δεν μπορείς εύκολα να διαπιστώσεις αν αυτές οι πληροφορίες είναι πραγματικές πόσο μάλλον ποιοτικές. Δηλαδή μπορεί να διαβάζεις πληροφορίες οι οποίες  να είναι ψευδείς (πράγμα το οποίο σαφώς γίνεται και στις εφημερίδες) , αλλά επιπλέον να διαβάζεις και πληροφορίες οι οποίες παρόλο ότι είναι αληθείς , δεν έχουν  καμία χρηστικότητα. Αυτά αφορούν αποκλειστικά εκείνους  οι οποίοι χρησιμοποιούν το διαδίκτυο για λόγους έρευνας, αυτοί όμως οι οποίοι κάνουν χρήση μόνο για να γεμίσουν το κενό τους χρόνο  ισχύει το αντίθετο ,  ότι ο χρόνος τους δηλαδή είναι εντελώς χαμένος. 

Θα μπορούσε κανείς να αντιτάξει το επιχείρημα ότι εφόσον και στο διαδίκτυο μπορεί κάποιος να διαβάσει π.χ τα νέα της ημέρας, ποια  διαφορά μπορεί να έχει από το να ενημερωθεί μέσω μιας εφημερίδας. 

Η διαφορά είναι ότι στην πρώτη περίπτωση η ενημέρωση γίνεται με την παρεμβολή εξωγενών παραγόντων, όπως αναδυόμενα παράθυρα, διαφημίσεις, μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείο ή απο το viber , το messenger και οτιδήποτε άλλο το οποίο μπορεί να σου διακόψει την ροή των γεγονότων. Ενστικτωδώς και μόνο , από τη στιγμή που διαβάζεις κάτι  από το διαδίκτυο  για γενική ενημέρωση ,το διαβάζεις περιληπτικά και τις περισσότερες φορές αποσπασματικά με ότι σημαίνει αυτό. Στην εφημερίδα όμως θα το διαβάσεις από την αρχή μέχρι τέλους, είναι μια πολύ σημαντική διαφορά για την προσλαμβάνουσα πληροφορία. 

Η ανάγνωση της εφημερίδας είναι μια ιεροτελεστία μύησης, ενώ η πληροφορία από το διαδίκτυο ή την τηλεόραση στην  συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων είναι ένα «πασάλειμμα» ίσως και ψυχαναγκασμός. 

Σε κάθε περίπτωση ο πολιτισμός δεν μπορεί να γυρίσει πίσω,, είναι όμως εφικτό να μάθουμε να χρησιμοποιούμε περισσότερο την όραση μας παρά την ακοή μας.