Η ανωνυμία στο διαδύκτιο

Τους τελευταίους μήνες, λαμβάνω καθημερινά τουλάχιστον ένα ανησυχητικό μήνυμα άγνωστης προέλευσης στο WhatsApp. Πολλά από αυτά τα προωθούμενα μηνύματα είναι καμουφλαρισμένα και  από μερικές αλήθειες. 

Όπως καθιστά σαφές το περιεχόμενό τους, ο απώτερος σκοπός αυτών των "προωθήσεων" είναι να οξύνουν τις διαφορές μεταξύ των οπαδών δύο θρησκειών και να αναζωπυρώσουν μία από τις παλαιότερες συγκρούσεις στην ιστορία της ανθρωπότητας. Οι ψηφιακές πλατφόρμες χρησιμοποιούνται και για πολλά άλλα δεινά, όπως η διάδοση ψευδών ειδήσεων και το τρολάρισμα των αντιπάλων. Τον τελευταίο καιρό, τα ψηφιακά μέσα έχουν χρησιμοποιηθεί για να υποκινήσουν πολλές βίαιες πράξεις και στον πραγματικό κόσμο. Οι γίγαντες των ψηφιακών μέσων πειραματίζονται με πολλαπλούς τρόπους για να φιλτράρουν ή να φέρουν επισημάνσεις για αρνητικές ή παραπλανητικές αναρτήσεις. Αλλά δεν είχαν μεγάλη επιτυχία. Πολλοί παρατηρητές ανησυχούν ότι αυτές οι τάσεις θα μπορούσαν να επηρεάσουν την εικόνα των ψηφιακών μέσων και να βλάψουν το μέλλον τους.

Γιατί τόσοι πολλοί άνθρωποι συμπεριφέρονται με τόσο απολίτιστο τρόπο στις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης; Η απάντηση θα μπορούσε να βρεθεί σε πολλές μελέτες, συμπεριλαμβανομένων μερικών διάσημων που διεξήχθησαν από τον Philip Zimbardo, έναν Αμερικανό ψυχολόγο. Οι συμμετέχοντες σε μελέτες που χρησιμοποιούσαν στα πρόσωπά τους κουκούλες, οι οποίες τους προσέφεραν μια αίσθηση ανωνυμίας, ήταν πιο πιθανό να υποκύψουν σε ανεπιθύμητες συμπεριφορές από εκείνους των οποίων η ταυτότητα ήταν γνωστή. Η ανωνυμία όντως γεννά αντικοινωνική συμπεριφορά. Οι ψεύτικες ταυτότητες, τα ψευδώνυμα και οι ανεπιβεβαίωτοι λογαριασμοί χρηστών αφθονούν στο διαδίκτυο, δίνοντας στους ανθρώπους άφθονες ευκαιρίες να αποκρύψουν την ταυτότητά τους καθώς αναρτούν μηνύματα.

Υπάρχουν πλέον σημαντικές αποδείξεις ότι η χρήση μη αυθεντικών λογαριασμών είναι ένα σημαντικό εργαλείο που χρησιμοποιούν όσοι επιθυμούν να διαδώσουν και να ενισχύσουν την παραπληροφόρηση. Σε άρθρο του στο περιοδικό CyberPsychology and Behaviour, ο καθηγητής John Suler περιγράφει την ανωνυμία ως έναν από τους κύριους παράγοντες που δημιουργούν αποσυντονισμό στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Σύμφωνα με τον Suler, όταν οι άνθρωποι έχουν την ευκαιρία να διαχωρίσουν τις ενέργειές τους στο διαδίκτυο από τον προσωπικό τρόπο ζωής και την ταυτότητά τους, αισθάνονται λιγότερο ευάλωτοι όσον αφορά την αυτοαποκάλυψη και την "υποκριτική" των ρόλων τους. Σε μια διαδικασία διχασμού, ο διαδικτυακός εαυτός γίνεται ένας κατακερματισμένος εαυτός. Στην πραγματικότητα, οι άνθρωποι μπορεί ακόμη και να πείσουν τον εαυτό τους ότι οι διαδικτυακές τους συμπεριφορές "δεν είμαι καθόλου εγώ".

Απόσπασμα άρθρου:  https://www.livemint.com/opinion/columns/anonymity-on-social-media-and-its-ugly-consequences-11612977615856.html