Η Τουρκική Λίρα σε Νέα Κρίση

 Οικονομικό Ρεπορτάζ: Η Τουρκική Λίρα σε Κρίση Μετά τη Σύλληψη Ιμάμογλου

**19 Μαρτίου 2025, Κωνσταντινούπολη** – Η Τουρκία βρίσκεται αντιμέτωπη με μια νέα οικονομική αναταραχή, καθώς η Κεντρική Τράπεζα της χώρας αναγκάστηκε να δαπανήσει 10 δισεκατομμύρια δολάρια μέσα σε μία μόνο ημέρα για να στηρίξει τη δραματική πτώση της τουρκικής λίρας. Η αιτία; Η απρόσμενη σύλληψη του δημάρχου της Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου, η οποία πυροδότησε πολιτική αστάθεια και κύμα πωλήσεων στο εθνικό νόμισμα.

Η είδηση της κράτησης του Ιμάμογλου, ενός από τους σημαντικότερους πολιτικούς αντιπάλους του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, έφερε σοκ στους επενδυτές και τους πολίτες. Ο δήμαρχος, ο οποίος θεωρείτο πιθανός υποψήφιος του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) για τις προεδρικές εκλογές, κατηγορείται για διαφθορά και σχέσεις με τρομοκρατική οργάνωση, κατηγορίες που το κόμμα του αποκαλεί «πολιτικό πραξικόπημα». Η σύλληψή του, μόλις λίγες ημέρες πριν από την επίσημη ανακοίνωση της υποψηφιότητάς του, προκάλεσε διαδηλώσεις στην Κωνσταντινούπολη και αλλού, ενώ η αξία της λίρας κατέρρευσε, φτάνοντας σε ιστορικό χαμηλό έναντι του δολαρίου.

Σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, η λίρα έχασε έως και 12,7% της αξίας της μέσα σε λίγες ώρες, με την ισοτιμία να αγγίζει τις 42 λίρες ανά δολάριο. Η Κεντρική Τράπεζα επενέβη άμεσα, πουλώντας τεράστια ποσά συναλλαγματικών αποθεμάτων – εκτιμάται ότι τα 10 δισ. δολάρια που δαπανήθηκαν αποτελούν ρεκόρ ημερήσιας παρέμβασης. Παρά την προσπάθεια αυτή, η αγορά παρέμεινε τεταμένη, με το Χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης να καταγράφει πτώση άνω του 5% και τις αποδόσεις των τουρκικών ομολόγων να εκτοξεύονται.

Σε μια ακόμη δραματική εξέλιξη, η Morgan Stanley Securities Inc. ανακοίνωσε σήμερα την οικειοθελή παραίτησή της από την ιδιότητα μέλους του Χρηματιστηρίου της Κωνσταντινούπολης (#Borsa_Istanbul), δηλώνοντας ότι δεν επιθυμεί πλέον να πραγματοποιεί χρηματιστηριακές συναλλαγές στην Τουρκία. Η άδεια της εταιρείας ανακλήθηκε υποχρεωτικά από τις τουρκικές αρχές, στέλνοντας ένα ακόμη ισχυρό μήνυμα απομάκρυνσης διεθνών επενδυτών από τη χώρα. Η κίνηση αυτή θεωρείται ένδειξη της βαθιάς δυσπιστίας που επικρατεί πλέον στις διεθνείς χρηματοπιστωτικές αγορές απέναντι στην τουρκική οικονομία.

Οι αναλυτές επισημαίνουν ότι η κρίση δεν είναι απλώς οικονομική, αλλά βαθιά πολιτική. «Η σύλληψη του Ιμάμογλου δεν ήταν απρόσμενη για όσους παρακολουθούν την πολιτική σκηνή, αλλά η ταχύτητα και η ένταση της αντίδρασης της αγοράς δείχνουν το μέγεθος της αβεβαιότητας», δήλωσε ο Φρανσέσκ Μπαλσέλς, επικεφαλής επενδύσεων σε αναδυόμενες αγορές της FIM Partners. «Η Κεντρική Τράπεζα θα χρειαστεί να λάβει πιο δραστικά μέτρα αν θέλει να αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη», πρόσθεσε.

Η κατάσταση επιδεινώθηκε από τις περιορισμένες δυνατότητες πρόσβασης στο διαδίκτυο και τα κοινωνικά δίκτυα στη χώρα, με πολλούς πολίτες να αναφέρουν προβλήματα σε πλατφόρμες όπως το X και το WhatsApp. Αυτό ενίσχυσε τις φήμες για κυβερνητική προσπάθεια ελέγχου της πληροφορίας, την ώρα που οι ουρές στα ανταλλακτήρια συναλλάγματος μεγάλωναν.

Η τουρκική οικονομία, που τα τελευταία χρόνια έχει βιώσει επανειλημμένες κρίσεις, φαίνεται να εισέρχεται σε μια νέα φάση αβεβαιότητας. Οι επενδυτές παρακολουθούν στενά τις επόμενες κινήσεις της Κεντρικής Τράπεζας και της κυβέρνησης Ερντογάν, καθώς η πολιτική κρίση απειλεί να πλήξει περαιτέρω τη σταθερότητα της λίρας και την ελκυστικότητα της Τουρκίας ως επενδυτικού προορισμού. 

«Κανείς δεν χρειάζεται μια τέτοια αντίδραση της αγοράς σε μια πολιτική απόφαση», σχολίασε ο Κίραν Κέρτις, αναλυτής της Aberdeen, υπογραμμίζοντας τη σύνδεση μεταξύ πολιτικής και οικονομίας στην Τουρκία του 2025.